Düzce Malatya ve Romanya da fabrikaları bulunan Superlit Superlit Boru Sanayi A Ş deniz altına Escort bayan döşenen birinci DN4000 mm 4 metre çapında CTP borularını üretti Türkiye nin yanı sıra Avrupa dan Afrika ya Amerika dan Asya ve Avustralya ya kadar pek çok ülkedeki büyük projeler Bayan escort için boru temin eden şirket termik santral projelerinde tedarikçi olarak yer aldı Şirketin amacı bundan sonra Akkuyu tecrübesi ile Türkiye de ve dünyada yeni nükleer santral projelerinde yer almak Türkiye Escort nin birinci nükleer santrali Akkuyu nun ‘Soğutma Suyu Denizaltı Borulama Projesi’nin üretim supervizyon ve mühendislik hizmetlerini gerçekleştiren firmanın Yatırımlar ve Proje Uygulama Yöneticisi Alperen Eroğlu Akkuyu NGS Projesine özel bir boru tasarladık Boruların tasarımı ve üretimi büsbütün bu projeye özel oldu Testleri yaklaşık 3 yıl sürdü Memleketler arası normların üzerinde yüksek standartlarda bir iş çıkardık dedi
100 yılın üzerinde hizmet verecek dayanıklılığa sahip
Akkuyu NGS Projesinde 2019 yılında boru tedarik mukavelesi imzalayarak alanda çalışmaya başladıklarını aktaran Eroğlu Akkuyu NGS için tasarlanan özel boruların birçok dış etkene karşı daha sağlam hale getirildiğini boruların ekonomik ömrünün Akkuyu NGS büsbütün işletmeden çıkarılana kadar uzattıklarını kaydetti Eroğlu tasarım sürecini şöyle anlattı
Boru tasarım sürecinde Rosatom ve Akkuyu Nükleer A Ş nin memleketler arası standartların üzerinde talepleri oldu Uzun ve hassas bir test süreci geçirdik Dünyada yaygın olarak kullanılan standartlarda boru tasarım ömrünün 50 yıl olması istenirken Akkuyu ve Rosatom tasarım ömrünün 70 yıl olmasını istedi Basitçe anlatmak gerekirse olağanda standart boru tasarım ömrü 50 yılken aslında borunun 100 yıla yakın meselesiz olarak hizmet vermesini hedeflenmektedir Boru tasarım ömrü 70 yıla çıkartıldığında ise boru ömrünün 100 yılın çok üzerinde olacağını söyleyebiliriz
Kompozit gereçten üretilen cam elyaf destekli polyester CTP borular korozyon riski bulunmaması dayanıklılık hafiflik ve döşeme kolaylığı nedeniyle bilhassa denizaltı boru sınırlarında en uygun seçenek olarak bedellendiriliyor
Çevreci ve güvenli
Eroğlu deşarj sınırının Akkuyu NGS’nin soğutma sisteminin kıymetli kısımlarından birini oluşturduğunu belirterek Boruların üretimi ve süpervizyonundan da sorumlu olduğumuz deşarj sınırı deniz altında belli bir derinlikte 4 metre çapında borularla başlıyor Boruların çapları çizginin sonlarına hakikat küçülüyor Çevresel regülasyonlara uygun olarak 3 ve 2 metre çapında borularla ‘difüzör’ olarak tanımlanan çoklu çıkışlar yapılarak suyun tamamını tek bir noktadan vermek yerine mümkün olduğunca yayarak denize geri verilmesi sağlanıyor Projede 460 adet difüzör kullanılıyor Difüzör sayısının bu kadar çok olması ve olabilecek en derin noktaya kadar ulaşması nedeniyle Akkuyu Körfezini ÇED raporunda da belirtildiği üzere proje büsbütün inançlıdır ve etrafın korunması konusunda en üst standartlara sahiptir diye konuştu
Sinop ve yeni projelere hazırız
Akkuyu projesinde edinilen tecrübenin Türkiye de ve dünyada yapılacak yeni santrallerde iş fırsatı oluşturacağına dikkat çeken Eroğlu Türkiye nin birinci nükleer santral projesinde dünyada kendi alanında pek çok birincileri barındıran bu türlü kıymetli bir projede yer almak bizim için gurur verici Boruların dizaynından üretimine sevkiyattan montaja kadar her ayrıntının tahlilinin büsbütün Türk mühendislerce yapılması bizim üzere yüzde yüz Türk sermayesine sahip firmalar için başka bir kıvanç kaynağı Akkuyu projesinde yer almanın bize sağlayacağı en kıymetli katkı Türkiye de şu an planlanan Sinop ve İğneada nükleer santral projeleri ve daha sonra yapılacak olan NGS lere de boru tedarik etmemizin önünü açacak olmasıdır Buradaki deneyimlerimizin bizi Rosatom un deniz kenarında inşa edeceği yeni projelerine de taşıyacağını düşünmekteyiz Örneğin Mısır da başlanan proje de bizleri epeyce heyecanlandırmaktadır tabirlerini kullandı
Türk mühendisler nükleer alanında tecrübe kazanıyor
Akkuyu NGS Projesinin Türk mühendislere tecrübe kazandırdığını ve nükleer alanda da bir know how oluşturduğunu tabir eden Eroğlu şöyle devam etti Akkuyu Nükleer A Ş de yüzlerce Türk mühendis çalışıyor ve işletme sırasında da çalışmaya devam edecekler Öte yandan Türk mühendislerin Rusya da NGS lerde eğitim almaları için de imkan sağlanıyor Türkiye nin birinci NGS sinin inşaat evresine tanıklık etmeleri onlar için farklı bir yarar olacak Birden fazla mühendise de üretim ve suram etabında yer aldığı bir tesiste çalışmak nasip olmamaktadır Bu durum mühendislerin gelişimi ve sistemi kolay kavramaları açısından başka bir kıymet arz etmektedir Öteki taraftan hala şantiye içerisinde binlerce Türk mühendis inşaatların aşikâr kısımlarında yer almaktadır Sinop ta 2 NGS inşaatı başladığında eminim ki bu mühendislerin en az yarısı orada da çalışmaya devam edecektir
Bölge iktisadına ve istihdama katkı
Akkuyu NGS şantiyesinde iş programına uygun olarak işçi sayısının vakit zaman değişkenlik gösterdiğini kaydeden Eroğlu alt taşeronlarla ile birlikte istihdam edilen işçi sayısının 150 ye kadar ulaşabildiğini söyledi İstihdamın tartıyla bölgeden karşılandığını belirten Eroğlu Bu süreçte bölge halkından temin edilen işçilere 3 ile 6 ay ortasında değişen müddetlerde mesleksel eğitimler verilmiştir Böylece bölge halkından temin edilen işçilerin şahsî gelişimlerine de ayrıyeten dayanak olunmuştur Hala şantiyemizde misyon alan çalışanların yüzde 70 ini lokal halktan temin edilen ve eğitilen işçiler oluşturmaktadır dedi
Projenin bölgeyi cazibe merkezi haline getirdiğinin altını çizen Eroğlu yıllara nazaran değişimi şu sözlerle anlattı 2018 yılından bu yana Akkuyu Nükleer Şantiyesine giriş çıkış yapmaya başladık 2018 yılında bile bölgedeki ticari hareketliliğin ve yörenin gelişmeye başladığını görebiliyorduk Buna karşın sonbahar kış döneminde Silifke Taşucu Yeşilovacık Aydıncık ve Gülnar bölgesinde pek çok otel kapanmakta ve iş yerleri restoran üzere seyahatlerimizde gereksinimlerimizi karşılayacağımız ticari işletmeler faaliyetlerini saat 18 30’da sonlandırmaktaydılar Meğer 2019 yılı itibariyle kış dönemi dahil bütün oteller tam kapasite ile çalışmaya başladı pek çok yeni otel açıldı geç saatlere kadar bütün işletmeler hizmetlerini sürdürür hale geldi Epey fazla yeni ticari işletme açıldı ve hala açılmaya devam etmekte Öbür taraftan pandemi süreci de dahil olmak üzere bölgede konut inşaatları sürat kesmeden artarak devam eder oldu Bilhassa Yeşilovacık Taşucu ve Gülnar bölgeleri dışarıdan göç alan yerleşim bölgelerinin ortasına girdi
Akkuyu NGS ile tüm önyargılar kırılacak
Eroğlu uzun yıllar her tip güç üretim tesisinde yer alan bir mühendis olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti En çevreci ve pak güç nükleer güçtür Sırf başkalarına oranla daha yüksek bir disiplin ve ihtimam istemektedir Akkuyu NGS Türkiye için sırf bir başlangıçtır Nükleer güç pak bir güç kaynağıdır Tam güç bağımsızlığına sahip olabilmek için daha fazla nükleer santralin yapılması gerektiğini düşünüyorum Eminim ki Akkuyu NGS devreye girdiğinde nükleer güç Türkiye de daha uygun tanınacak ve önyargılar kırılacaktır