Müjde Işıl – 1960 darbesinden sonra başa geçen Cemal Gürsel’in talimatıyla 1961’de birinci yerli arabanın üretilmesine başlanmıştı. Neredeyse dört buçuk ayda tamamlanan arabalardan Gürsel’in bindiği, akaryakıtı bittiği için yolda kalınca projenin başarısız olduğu algısıyla seri üretime geçilmedi. O süreci anlatan “Devrim Arabaları” sinemasından 14 sene sonra misal bir gerçek öykü sinemalarımızda… “Bandırma Füze Kulübü” darbeden birkaç sene önceye, ‘50’lerin sonlarına götürüyor bizleri. Bandırma Lisesi’nde öğrenci bir küme, Umut’un liderliğinde füze çalışmalarına girişiyor ki o sırada Rusya ve Amerika önemli bir yarış içinde. Lakin bu uğraşın önüne daima mahzurlar çıkıyor.
Konu ve biraz da devir olarak emsal gözükse de “Devrim Arabaları” ile “Bandırma Füze Kulübü” farklı usullere sahip. “Bandırma Füze Kulübü” sürecin kendisine ağırlaşmak yerine daha çok duygusal ve nostaljik bir anlatı benimsiyor. Füze çalışmalarından, nasıl ter döküldüğünden, küme içindekilerin motivasyonundan fazla ikili duygusal münasebetler daha ön planda. Güya Ömer Faruk Sorak’ın “Aşk Tesadüfleri Sever”inin duygusu ağır bassın istenmiş. Nostalji hissini yaşatmak için müzikler de baskın olarak kullanılmış. Münasebetiyle karakterlerin ortasındaki duygusal münasebete odaklanırken füze çalışmalarının akıbeti, detayları ikinci planda kalıyor birçok vakit.
Çalışmaların önündeki pürüz olarak tek bir istikameti işaret etmiyor sinema. İlim irfan konusunda Atatürk’ün ileri görüşlülüğüne vurgu yaptıktan sonra o dönemki iktidar belediyesini, çocuklara sonuna kadar takviye çıkmadığı; muhalefeti tutan gazeteyi ise yeniliklere karşı olduğu ve gençleri anlamadığı için eleştirirken “dış güç”ü de tekere çomak sokan merkez olarak konumluyor. Eğitimli, meraklı, üretken bilim insanlarımızın buradan gidip de yurt dışında el üstünde tutulması ise aktüeli de karşılayan bir gönderme.
Filmin derinlikle yazılamamış, yer yer kartonlaşan karakterlerinin dezavantajı ise kimi oyuncuların performanslarıyla kapanıyor. Bilhassa Alina Boz ve Deniz Can Aktaş’ın sempatisi, izleyiciye geçiyor. Altan Erkekli neredeyse tek başına sinemamızın belediye lideri kotasını doldururken Erkan Kolçak Köstendil ise sinemanın en dikkat çeken karakterine hayat veriyor.
Ömer Faruk Sorak: “Gerçek öykümüz bu sinemayla öğrenilecek”
Devrim otomobillerine şayet müsaade verilseydi bugün yerli arabası çoktan üretmiş, dünyaya ihraç eder duruma gelmiştik. Misal biçimde bu gayretlerin uzay teknolojisinde geciktirilmesi, bizim dışa bağımlı kalmamızı isteyen güçlerin bizim üzerimizdeki baskısından kaynaklanıyor diye düşünüyorum. İhtilal otomobillerini da füze çalışmalarını da benzeri biçimde sabote edilerek son verilmiş eforlar olarak görülüyorum. Bu ülkede beşerler şimdiye kadar neleri denemişler fakat önleri kesilmiş. Vatan sevgisinin en büyük göstergesi ülkemizdeki kalkınma uğraşlarının önünü açmak, mani olana pürüz olmaktan geçiyor. “Bandırma Füze Kulübü”nü izlediğinde “Bu nitekim yaşanmış mı? Biz bunu hiç bilmiyorduk,” diyecek çok önemli bir genç kitle olacağını düşünüyorum. Birçok insan bu türlü bir gerçek öykümüzün olduğunu bu sinemayla öğrenecek.