ÖZBEKİSTAN DHA, İHA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kardeşlik hukukunun gereğini yerine getirerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni Türk Devletleri Teşkilatı’na (TDT) gözlemci üye olmasını kabul ettiklerini belirterek, “Türk dünyasının ayrılmaz bir kesimi olan Kıbrıslı kardeşlerimizin yalnız olmadığını göstererek tahlil sürecine de katkı sağladık. Bu dayanışma iradesini sergilediğiniz için siz değerli kardeşlerime başka farklı teşekkür ediyoruz” dedi. Erdoğan, Türk Yatırım Fonu’nun mümkün olan en kısa müddette hayata geçmesinin faydalı olacağını kaydetti.
Özbekistan’ın tarihi Semerkant kentinde “Türk Medeniyeti için Yeni Devir: Ortak Kalkınma ve Refaha Doğru” temasıyla düzenlenen TDT Devlet Liderleri 9’uncu Zirvesi’nde konuşan Erdoğan, ülkeler açısından fırsatlarla birlikte riskleri de olan hassas bir periyottan geçildiğini belirterek, “Bu devirde aramızdaki iş birliği, dayanışma ve ahengi tüm alanlarda güçlendirmemizin çok daha kritik hale geldiğini görüyoruz. Ukrayna’da dokuz aydır devam eden çatışmaların adil bir barışla sona ermesi için her türlü uğraşı sürdürüyoruz. Bunu yaparken, besin krizinin önüne geçmek için de gerekli müdahalelerde bulunuyoruz” dedi.
FETÖ ile mücadele
Türkiye olarak terör örgütleriyle çabayı sürdürdüklerini belirten Erdoğan, “Ülkemize yönelik terör tehdidi büsbütün yok edilene kadar durmayacak teröristlerin inlerini başlarına geçirmeye devam edeceğiz. Bir cinayet ve casusluk şebekesi olan FETÖ ile çabamızda siz kardeşlerimizin takviyesine güveniyoruz. FETÖ’nün bertaraf edilmesi noktasında her türlü iş birliğine hazır olduğumuzu tekrar söz etmek istiyorum” diye konuştu.
‘Kardeşliğin gereği’
Erdoğan, kardeşlik hukukunun gereğini yerine getirerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni TDT’ye gözlemci üye olmasını kabul ettiklerini kaydederek, “Türk dünyasının ayrılmaz bir modülü olan Kıbrıslı kardeşlerimizin yalnız olmadığını göstererek tahlil sürecine de katkı sağladık. Bu dayanışma iradesini sergilediğiniz için siz değerli kardeşlerime farklı başka teşekkür ediyoruz” dedi.
Geçen sene İstanbul’da gerçekleştirilen TDT Zirvesi’nin Türk dünyasındaki kurumsal birlikteliği güçlenmesi sürecinde bir kilometre taşı olduğuna işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti: “Konseyimizi teşkilata dönüştürürken birebir vakitte özgün ve faal yapının temelini de attık. İstanbul’da kabul ettiğimiz 2040 Türk Dünyası Vizyon Evrakı iş birliğimizin çerçevesini oluşturuyor. Siyaset, güvenlik, ticaret, gümrük, ulaştırma, güç, sıhhat, bilişim, eğitim, gençlik ve spor üzere alanlarda iş birliğimizi pekiştirelim istiyoruz. Bugün kabul ettiğimiz Strateji Dokümanı de bizlere bir yol haritası sürüyor. Strateji Belgemizdeki ögelerin birer hayata geçirilmesinin daima birlikte takipçisi olalım.”
Göçebe Oyunları
Genç jenerasyonun ortak lisan, tarih, coğrafya ve kültürünü daha düzgün tanıması maksadıyla bilimsel çalışmalara sürat verilmesi gerektiğinin altını çizen Erdoğan, eylül ayında İznik’te muvaffakiyetle gerçekleştirilen Dünya Göçebe Oyunları’nın Beşincisi 2024’te Kazakistan’da yapılacağını hatırlattı. Erdoğan, bu kapsamda teşkilatın çatısı altında Dünya Göçebe Oyunları Daimî Komitesi kurulmasına yönelik tekliflerini TDT üyesi ülkelerin destekleyeceğine güvendiğini kelamlarına ekledi.
Ağaç dikme merasimine katıldı
Erdoğan ve öteki önderler Registan Meydanı’nda ağaç dikip can suyu verdi. Başkanlar akabinde meydandaki tarihi kapı önünde hatıra fotoğrafı çektirdi.
Lider eşlerinden ‘Sıfır Atık’a destek
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı’nın eşi Ziroat ve kızı Saida Mirziyoyeva’nın konut sahipliğindeki programa katıldı.
Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’le imzaladığı ‘Sıfır Atık Âlâ Niyet Beyanı’na dayanak istedi. Programa katılan Ziroat Mirziyoyeva, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın eşi Mehriban Aliyeva ve Macaristan Başbakanı’nın eşi Aniko Levai Sıfır Atık Projesi’nin ülkelerinde de yaygınlaştırılması için dayanak kelamı verdi. – ÖZBEKİSTAN DHA
Aile fotoğrafı çekildi
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in konut sahipliğinde düzenlenen tepe öncesinde başkanlar aile fotoğrafı için bir ortaya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ebedi Şehir” Kongre Merkezi’ne gelişinde Mirziyoyev tarafından karşılandı. Kongre Merkezi’nde çekilen aile fotoğrafında, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile gözlemci ülkeler Türkmenistan Ulusal Kurulu Halk Maslahatı Lideri, eski Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban yer aldı. Önderler ülkelerinin bayrakları önünde durarak fotoğraf verdi. Bu ortada Erdoğan’ın önderlerle samimi diyalogları dikkat çekti.
‘Türk Yatırım Fonu hayata geçirilmeli’
Erdoğan, Türk Yatırım Fonu’nu da mümkün olan en kısa müddette hayata geçmesinin faydalı olacağının altını çizerek, “Fonun sağlayacağı mali imkanların iş birliğini kuvvetlendirip faaliyetlere ivme kazandıracağına inanıyorum” dedi.
Bölgede yaşanan son gelişmelerin, ortak koridor güzergâhını daha da aktif hale getirmek için fırsatlar sunduğunu kaydeden Erdoğan, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun 2017’de faaliyete geçmesiyle koridorun değerli bir ayağının tamamlandığını lisana getirdi. “Türkiye olarak birebir gayeye hizmet niyetiyle Marmaray, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Geçişi, İstanbul havalimanı, Osman Gazi Köprüsü, 1915 Çanakkale Köprüsü üzere büyük projeleri hizmete aldık” diyen Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ülkelerimizin toplam ticaret hacmi 700 milyar dolara ulaşmakla birlikte bu sayının yalnızca yüzde beş buçuğu Teşkilat ülkeleri ortasındaki ticaret kaynaklıdır. Bu oranı daha üste çekmek temel önceliğimiz olmalıdır. Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridorun katettiği güzergahtaki gümrük fiyatlarının kaldırılması yahut azaltılması, transit yük nakliyatının kolaylaştırılması, ticaret hacmimizi arttıracaktır. Memleketler arası Kombine Yük Nakliyatı Anlaşması’nın imzalanması, bu bakımdan memnuniyet vericidir.”
Enerjide iş birliği
Zirve vesilesiyle ticaretin kolaylaştırılması strateji dokümanının, eşya hariç mal ve hizmetin özgür dolanımı için hizmet ve yatırım alanında hür ticaret muahedesinin imzalanmasının kıymetine dikkat çeken Erdoğan şöyle devam etti: “Ortak coğrafyamız, stratejik güç koridorlarının kavşağında yer alıyor. Türkiye, esasen kendisinin ve bölgesinin güç arz güvenliğine dayanak sağlayacak atılımları uzun müddettir kesintisiz formda hayata geçiriyor. Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Sınırı, global seviyede en başarılı güç projeleri ortasındadır. Güney Gaz Koridoru ise Avrupa’ya gaz taşıyacak dördüncü arter olarak tasarlanmıştır. Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın bel kemiğini oluşturduğu bu koridor, ek gaz tedarikiyle daha da geliştirilebilir. Hazar Havzası bunun için akla birinci gelen kaynaktır. Güç alanında teşkilatımız bünyesinde ve ikili seviyede iş birliği süreçlerine ortak projeleri bu nedenle büyük değer atfediyoruz.”
Erdoğan’a Türk Dünyası Ali Nişanı takdim edildi
Zirve çerçevesinde Türk Dünyası Ali Nişanı takdim merasimi düzenlendi. Merasimde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Türkmenistan’ın eski Devlet Lideri ve Ulusal Kurulu Halk Maslahatı Lideri Gurbankulu Berdimuhammedov’a Türk Dünyası Ali Nişanı takdim edildi. Erdoğan’a nişanı takdim eden Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev yaptığı konuşmada, “Türk Devletleri Teşkilatı’nda değerli rolünüz oldu. Türk devletlerinin stratejik iş birliğine, Türk halklarının iş birliğine, Türk devletlerinin faaliyetlerine değerli katkılarınız oldu. Bu katkılarınız ve çabalarınız nedeniyle Türk Devletleri Teşkilatı olarak size ‘Türk Dünyası Ali Nişanı’nı tevcih ediyoruz” sözlerini kullandı.
‘Görünürlüğü artıyor’
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise teşekkür konuşmasında Türk Dünyası Ali Nişanı’nın şahsına takdim edilmesinden büyük onur duyduğunu belirterek, “Ortak kültürümüzün ve tarihimizin kadim kenti Semerkant’ta bu mükafatı almak şahsıma ayrıyeten bir iftihar vesilesi olmuştur” dedi. Türk dünyasının bugün düne nazaran daha güçlü olduğunu kaydeden Erdoğan, “Mayasını gönül birlikteliğinin oluşturduğu aile meclisimiz ayakları yere sağlam basan ve geleceği yanlışsız emin adımlarla ilerleyen bir memleketler arası teşkilat haline dönüşmüştür” sözünü kullandı. Erdoğan, teşkilatın memleketler arası alandaki görünürlüğünün de her geçen gün arttığını memnuniyetle müşahede ettiğini söyledi.
Orban’a teşekkür
TDT gözlemci üyesi olarak Macaristan Başbakanı Viktor Orban’a Avrupa ile Türk dünyası ortasında oluşturduğu köprü nedeniyle teşekkür eden Erdoğan, “Avrupa Birliği içerisindeki demokrasi gayreti sebebiyle kendisini kutluyorum. Zira bu çabayı vermek herkesin kârı değil. Bunları daima yaşadık ve yaşıyoruz. Avrupa Birliği kapısında 52 yıldır bizi süründürdüler hâlâ tıpkı şeyi yapıyorlar. Ancak biz de onlara gerekeni gerektiği vakitte yanıtını vereceğiz. Onu da burada birebir halde seslendiriyorum” dedi.
Erdoğan, nişanın kendisi için büyük bir sorumluluk olduğunu aktararak, Türk halkları ve devletleri ortasındaki alakaların geliştirilmesine ve TDT’nin milletlerarası prestijinin daha da artırılmasına yönelik çabaları artırarak sürdürme konusunda kararlı olduklarını söyledi.