Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde, zelzelenin beklendiği İstanbul’daki yapıların durumu da dikkat çekiyor. Her gün hem seyahat yapanların hem de orada çalışan binlerce kişinin kullandığı Bayrampaşa’daki15 Temmuz Demokrasi Otogarı’nı taşıyan beton kolonların çatlamış imajı tedirginlik yarattı. Yenikapı-Atatürk Havalimanı metro sınırının da yer aldığı otogar içindeki kolonların ortasından görünen paslanmış demirler, dökülmüş ve yarılmış beton yapılar otogarın muhtemel bir sarsıntıya güçlü olup olmadığı tartışmasını da beraberinde getirdi.
İNSAN İÇİN KANSER NEYSE BETONARME YAPILAR İÇİN KOROZYON O
Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden Doç. Dr. Yurdakul Aygörmez, otogarda uzun yıllardır olan imajları yorumladı.
Doç. Dr. Aygörmez, “Ülkemizin yüzde 92’si zelzele karşısında tehlikeli olan bir ülke. Buradaki korozyon da her iki elemanın da taşıyıcı vazifesi sağlayamamasını, tesirini kaybetmesini sağlıyor. Bu durumda sarsıntıya karşı daha düşük bir performans sağlayacak. Bilhassa 2000’den evvel yapılan yapılarda ve öteki yapılarda bu sık görülen bir durum. İnsan için kanser neyse, betonarme elemanlar için de korozyon tıpkı şey. Nasıl kanser insan hücrelerini yavaş yavaş yiyorsa, korozyon da vakitle oluşan bir şey lakin tesirleri sık görülen bir şey. Bu durumda da sarsıntı performansı düşük olacak” dedi.
KOROZYONU ÖNLEMEK İÇİN EN KIYMETLİ ŞEY YALITIMI SAĞLAMAKTIR
Her kolonda olmasa da kimi kolonlarda ortaya çıkan manzaralarla ilgili Aygörmez, “Bir yahut daha fazla olması fark etmeksizin hangi elemanda oluyorsa bu bir tehlike oluşturur. En değerli şey gerekli yalıtım sağlanmadıysa, korozyonu önlemek için en kıymetli şey gerekli yalıtımı sağlamaktır. Su yalıtımı, kar yahut başka tesirlerle birlikte bu vakitle, bilhassa dış yapılarda daha fazla tesirli oluyor. Dış temas olan yapılarda tesiri daha fazla olduğu için bu durumda daha yüksek risk oluşuyor. Yüksek risk oluştuğu durumda bir adedinde oluşması bile vakitle daha büyük sorunlara yol açabiliyor. Dış yapılar için en değerli tehlike su ve nem etkisidir” sözlerini kullandı.
2000 ÖNCESİ YAPILAR YENİ YÖNETMELİKLERİN KARŞILIĞINI BULMUYOR
Otogarın raylı sistem üzerine konseyi olduğunun söylenmesine ait de Aygörmez, “2000 yılından evvel yapılan yapılarda her ne kadar bunlar söylense de şu anki yeni yönetmeliklerin karşılığını bulmuyor. Bundan ötürü da o vaktin koşullarına nazaran yapılmış şeyleri şu anın koşullarıyla karşılaştırmak yanlışsız olmaz. Şu an yeni bir tahlil getirmek lazım. Yapılabilecek en değerli çalışma da yalıtıma özel dikkat verilmesidir. Sarsıntı karşısında hem dış yapılarda hem binalarımızda korozyonu kesinlikle dikkate almamız gerekiyor” dedi.
OTOGARA HARCANAN DEMİR HİÇBİR YERE HARCANMADI
Otogar esnafından Selçuk Bal, “Otogarın ölçümleri belediye tarafından yapıldı ve dayanır formunda bir rapor hazırlandı. Şu anda bu imgeler korkutmuyor zira yetkililerin gösterdiği beyanlara inanmak zorunda kalıyoruz” diye konuştu. Bir öteki esnaf da 25 yıldır yağmur yiyen otogarın kolonlarında oluşan çatlakların olağan olduğunu lisana getirdi. Göksel Çınar ise, “Kolonları falan âlâ, rastgele bir badire yok. O kadar harcanan demir hiçbir yere harcanmadı” tabirlerini kullandı.
YUKARIDAN TAŞLAR BAŞIMIZA DÜŞÜYOR
17 yıldır otogarda esnaf olan Emin İkram da, “Burada alttaki tablalar kırık olduğu için biz belediyeye bunu şikayet ettik. Belediye yolu kapattı. Buranın açılması lazım, yaklaşık 1 buçuk yıl oldu. Yarın öbür gün burada zelzele olsa karşımızdaki kolon patlak. Buna rastgele bir tedbir alındı mı, alınmadı mı? Karotlar alındı lakin sonuçlar çıkmadı. Üstten taşlar başımıza düşüyor. Bunları kendi imkanlarımızla kırıyoruz, öbür bir yerde bir insanın başına bir şey gelirse, bir insan bir servettir. Yağan yağmur eksiksiz dükkanların içine akıyor, hala buna bir tahlil bulunamadı. Saclarla bulundu. Sarsıntı gerçeği var, otomobil da geçse sallanıyor” diye konuştu.
Bir öbür esnaf da, “Bilmiyorum fakat bence büyük bir sarsıntısı kaldırmaz. İmajlar korkutuyor” tabirlerini kullandı.
ESNAFIN HEPSİ SU İÇİNDEYDİ, SACLA KAPATTILAR?
Esnaf Vedat Kiremitçi de, “Burası raylı sistem fakat yeni belediyeye geçtiği için düzgün bir ilgi yok. Sacları görüyorsunuz, bu halde olması gerekmiyordu. Korona vakti otogarda üst katları kazıdılar. Kazıdıktan sonra mühendise dediğim tek söz buranın altında şap var, şapı bozarsanız alt kattaki esnaflar su alır. Hakikaten de su aldı. Buranın bu türlü olması gerekmiyor. Dükkanın içi dünyanın ziyanını, masrafını gördü. Esnafın hepsi su içindeydi, sacla kapattılar. Yapmazlarsa, burası yıkılır” biçiminde konuştu.
Öte yandan 2019 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yenileme çalışmalarının başlatıldığı otogar için, güçlendirme çalışmaları kapsamında yapı incelemelerinin devam ettiği bildirildi.